Schaven aan een zin tot die de vanzelfsprekende rechtlijnigheid heeft van de perfecte biljartbal op het vlakke laken: ziehier de herhaalde, levenslange opdracht van de schrijver, een opdracht die net als haar eindproduct is als een diamant, schitterend in eenvoud. In de overtuiging dat schrijven ook steeds over het schrijven zelf gaat en in die zin de filosofie gelijkt, zag ook de schrijver dezes zich hiervoor gesteld. Wanneer hier vervolgens de briljante (Hegeliaanse) gedachte aan wordt verknoopt, dat filosofie de tijd in gedachten vervat is, is het programma voor dit boek* in feite neergelegd. De kennis van de tijd moet evenwel het wezen der dingen zo dicht benaderen dat zij schier ondraaglijk wordt, en aldus (men vergeve ons de uitdrukking) slechts voor goden is weggelegd. Het zal er daarom op aankomen deze kern van waarheid uiterst behoedzaam te besluipen, en in een omtrekkende beweging naderbij te komen zonder dat zij gealarmeerd raakt en bijtijds een schutkleur aanneemt.
Bij nader inzien is zelfs dit onmogelijk, en dient men als tijdsonderworpen wezen wellicht vrede te nemen met een inventaris van het pallet aan dergelijke, verhullende schutkleuren, in de hoop niet al te bedwelmd te raken door de onvermijdelijke schoonheid van deze strenge oefening. Zeker lijkt ons alvast het volgende: dat niet de wetenschap in deze het laatste woord zal hebben, maar slechts één van de stemmen in het kapittel zal vertegenwoordigen. Om nu slechts een facet hiervan aan te raken: zij zal nooit de plaats van de ervaring zelf innemen, weze het in woord of daad. Wetenschap en wijsbegeerte mogen daarom dan wel in elkaars verlengde liggen (met inbegrip van een vaag en permeabel niemandsland tussenin), omvatten zal de een de ander nooit, op straffe van zinledigheid. In deze een hiërarchie te willen instellen moet o.i. als een van de meest krankzinnige ondernemingen worden beschouwd. Beter onze energie geïnvesteerd in de overkoepelende, of correcter: immer zijdelingse blik, die ons in al zijn ongelijktijdige onvolkomenheid duizendvoudig wijzer maakt door tenminste nooit onze eigen diepste, onpeilbare drijfveren, waarop immers geen notie van objectiviteit vat heeft, te willen veronachtzamen. De taak is gelukkig niet te voleindigen.
(Disentis, 20/7/2010 4:00-5:30 AM)
* een boek over de tijd, waartoe dit als een soort eerste prelude zou kunnen worden gezien